Zamek w Czorsztynie. Historia, atrakcje, godziny otwarcia, cennik
W miejscowości Czorsztyn nad Dunajcem znajduje się zamek. Roztacza się z niego widok na Jezioro Czorsztyńskie oraz na zamek Niedzica na przeciwległym brzegu. Zamek położony jest nieopodal drogi wojewódzkiej numer 969. Zabytkowa budowla znajduje się pod opieką Pienińskiego Parku Narodowego i stanowi atrakcję południowo-zachodniej części województwa małopolskiego.
Zamek zbudowany został na wysokości 558 metrów nad poziomem morza i 95 metrów nad poziomem rzeki Dunajec. Początkowo w miejscu położenia zamku znajdował się niewielki, drewniany gród, który z czasem rozbudowano o cylindryczną wieżę. Pierwsze wzmianki na temat budowli pochodzą z 1241 roku. Jednak zamek w swojej obecnej, murowanej formie powstał dopiero w XIV wieku za panowania Kazimierza Wielkiego i miał pełnić funkcję warowni granicznej, gdyż tereny ówczesnego Spiszu dzielone przez Dunajec były stykiem granic węgierskiej i polskiej. Pod koniec wieku XIV zamek trafił jako nagroda za zasługi w ręce Zawiszy Czarnego, a niedługo potem został zdobyty przez grupę banitów. W 1402 ród Jagiełłów zainterweniował, odzyskując zamek i stając się stałymi gośćmi na dworze. Wiek XVI i XVII stanowiły burzliwy czas w dziejach zamku, gdy zmieniali się zarządcy i zamek był przebudowywany. Baszta od strony dziedzińca zyskała imię chciwego i okrutnego zarządcy, Baranowskiego. Później zamek był okupowany przez grupę zbuntowanych chłopów z Aleksandrem Kostką Napieralskim na czele. Kolejne dekady nie były łaskawsze dla zamku, który ponosił straty od wędrujący przez te tereny wojsk różnych nacji, a także konfederatów. Po pożarze, który zniszczył dach, zamek zaczął popadać w ruinę. W 1819 roku posiadłość została wykupiona przez Jana Maksymiliana Drohojowskiego. Stanowiła własność rodu aż do 1945 roku. Zamek przeszedł renowację po 1951 roku i obecnie przeprowadzane są ciągłe prace konserwatorskie. W dzisiejszych czasach na zamek składa się dziedziniec, częściowo zrekonstruowany zamek górny i średni, które od 1996 roku dostępne są do zwiedzania. Poza tym udostępnione są renesansowa baszta Baranowskiego i Zieliniec oraz taras widokowy. Z tarasu rozciąga się widok na okoliczne góry – Tatry i Pieniny Spiskie oraz na Zbiornik Czorsztyński. Z kolei z baszty podziwiać można panoramę Padhala oraz Pienin Czorsztyńskich.
Zwiedzanie zamku możliwe jest w okresie maj – wrzesień codziennie w godzinach 9 – 18. W miesiącach październik – kwiecień godziny otwarcia obowiązują od 10 do 15 każdego dnia. W okresie świątecznym zamek jest nieczynny. Do dyspozycji gości udostępniono parking w pobliżu kas biletowych. Ulica prowadząca do zamku jest wyłączona z ruchu, więc pozostałą część drogi należy pokonać pieszo, co zajmuje około dziesięciu minut. Dodatkowe informacje na temat warunków zwiedzania uzyskać można na stronie Pienińskiego Parku Narodowego – www.pieninypn.pl/czorsztyn.
Bilety nabyć można w kasach na miejscu. Nie ma możliwości rezerwacji, zakupu online czy przedsprzedaży. Cena biletu normalnego wynosi 6 zł, natomiast ulgowego 3 złote.
Zamek jest pod opieką Pienińskiego Parku Narodowego nie tylko ze względu na bycie lokalnym zabytkiem o wartości historycznej, ale przede wszystkim przez obecność na tym terenie rzadkich gatunków zwierząt. W okolicy zamku możemy napotkać niepylaka apollo, będącego jednym z największych w Polsce motyli dziennych. Ten gatunek należy do rodziny paziowatych, ma duże rozmiary i rozłożyste skrzydła o charakterystycznym ubarwieniu. Należy do gatunków zagrożonych. Goście mogą także zachwycić się równie niespotykaną roślinnością, jak objęty ochroną gatunek endemicznego pszonaka pienińskiego. Roślina ta należy do rodziny kapustowatych i wyróżnia się szarozieloną łodygą pojedynczą z różyczką liści odziomkowych oraz żółtymi, zebranymi na szczycie łodygi w gęste grona kwiatami.
Niegdyś na ternie Czorsztyna znajdowały się folwark z domem mieszkalnym, karczma z pokojami gościnnymi, browar, gorzelnia, siedem spichlerzy, dziewięć stodół, wozownia, dziewiętnaście obór, dwie piwnice oraz studnia. Do obrębu czorsztyńskiego przynależał także młyn i tartak wraz z systemem kanałów wodnych u ujścia potoku Kluszkowieckiego. Na tych ternach pobudowano również domy letniskowe czy pawilon, przemieniony później na kaplicę. Utrzymanie i rozbudowa regionu były głównie zasługą rodu Drohojowskich, będących ostatnimi właścicielami włości czorsztyńskich.
Czorsztyn wraz z zamkiem i oddalonym o kawałek drogi Pienińskim Parkiem Narodowym stanowi doskonałą lokalizację na rodzinną wycieczkę, miejsce spacerów i do zwiedzania.